Artykuły

Pomoc w zakresie zdrowia psychicznego dla osób dorosłych

• Poradnia Zdrowia Psychicznego

  
  Osoby dorosłe mogą uzyskać pomoc psychologiczną oraz psychiatryczną w Poradni Zdrowia Psychicznego. Z usług takiej placówki może skorzystać każdy, kto ukończył 18 lat oraz jest ubezpieczony w NFZ. W poradni takiej możemy liczyć na konsultację lekarską, poradę psychologiczną, bądź dłużej trwającą psychoterapię indywidualną, małżeńską lub rodzinną. O charakterze spotkań psychoterapeutycznych decyduje się wraz z prowadzącym psychologiem na pierwszej wizycie. W niektórych poradniach istnieje możliwość skorzystania z terapii grupowej, bądź zapisania się na Dzienny Oddział Psychiatryczny, na którym terapia i spotkania z lekarzem odbywają się codziennie przez okres kilku miesięcy.

• Poradnia Leczenia Uzależnień

  
  Jest to miejsce, w którym z pomocy specjalistycznej skorzystać mogą osoby uzależnione od alkoholu, narkotyków i innych środków psychoaktywnych, hazardu, Internetu, pornografii itp. Formę spotkań ustala się indywidualnie na pierwszej wizycie u psychiatry, bądź terapeuty uzależnień, może to być terapia indywidualna, grupowa, bądź terapia w formie Dziennego Oddziału Uzależnień. Na oddziale dziennym zajęcia odbywają się codziennie przez kilka godzin i polegają na spotkaniach grupowych, terapii zajęciowej i spotkań z lekarzem psychiatrą.

• Poradnia Seksuologiczna

  
  Jeśli cierpimy z powodu zaburzeń seksualnych lub mamy problem z satysfakcjonującym pożyciem seksualnym warto udać się wtedy do Poradni Seksuologicznej i Patologii Współżycia. Uzyskamy tam pomoc specjalistyczną u lekarza seksuologa, który zaplanuje odpowiednią terapię, bądź przepisze leki.

• Oddziały dzienne, stowarzyszenia, środowiskowe domy samopomocy i inne placówki

  
  Osoby cierpiące na schizofrenię powinny poszukać organizacji pozarządowych oraz dziennych oddziałów psychiatrycznych prowadzących codzienne grupy spotkaniowe dla osób chorych i ich rodzin. Jest to forma ważnego wsparcia, która ułatwia powrót do zdrowia i wspomaga adaptację do życia z chorobą.W każdym większym mieście funkcjonują też różnorodne placówki, które oferują wsparcie między innymi dla osób chorujących na Alzheimera i ich rodzin, dla osób, które doświadczyły przemocy, dla osób niepełnosprawnych, czy dla osób chorujących onkologicznie.

Pomoc w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci, młodzieży i rodzin

W zakresie problemów psychicznych dzieci i młodzieży do 18 roku życia pomagają Poradnie Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży. Bardzo często w wizytach u psychologa w takiej poradni uczestniczą rodzice dziecka, bądź cała rodzina. W poradni tej można też skorzystać z porady psychiatrycznej dla dziecka.

W Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej dziecko i jego rodzina oprócz standardowej psychoterapii może skorzystać z porad logopedy, w przypadku problemów z wymową, bądź z porad pedagoga, który zdiagnozuje dziecko, które ma problemy np. w zakresie przyswajania wiedzy, wykazuje objawy dysleksji, czy dysgrafii. W poradni takiej ocenia się również potencjał poznawczy dziecka.

Rodziny i dzieci w obliczu doświadczeń przemocy fizycznej lub seksualnej mogą skorzystać z pomocy w Komitecie Ochrony Praw Dziecka. Pomoc przybiera tu formę psychologiczną, socjalną i prawną. Rodziny po wsparcie zgłosić się mogą również do Ośrodka Pomocy Rodzinie, który oferuje pomoc socjalną, prawną oraz psychologiczną, szczególnie w sytuacjach niedostatku materialnego, przemocy i uzależnień w rodzinie.

W Centrum Interwencji Kryzysowej można uzyskać pomoc w sytuacji nagłego i szybko narastającego kryzysu. Kryzys ma tu różne znaczenia, a dotyczyć może np. doświadczania przemocy w rodzinie, przeżycia traumatycznego, nagłego załamania psychicznego, zagrożenia samobójstwem itp.

Specjaliści od zdrowia psychicznego:

• Psychiatra – lekarz, który uzyskał specjalizację w zakresie badania, zapobiegania i leczenia zaburzeń psychicznych. Psychiatra zajmuje się diagnozą psychiatryczną, farmakoterapią, a także w wielu przypadkach, po odbyciu studium psychoterapeutycznego – psychoterapią.
• Psychoterapeuta – osoba z wykształceniem humanistycznym albo medycznym, która ukończyła całościowe 4 letnie podyplomowe studium w zakresie psychoterapii, w szczególności te atestowane przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne bądź Polskie Towarzystwo Psychologiczne. Specjalizuje się w prowadzeniu psychoterapii, której celem jest trwała, korzystna zmiana w obszarze funkcjonowania danej osoby.
• Psycholog - magister psychologii wydziału nauk humanistycznych. Posiada wiedzę z zakresu mechanizmów zachowań ludzkich, a także wiedzę na temat profilaktyki i patologii zdrowia psychicznego. Psycholog posiada kompetencje do diagnostyki psychologicznej oraz do udzielania podstawowej pomocy psychologicznej w zakresie porad psychologicznych i interwencji kryzysowej. Psycholog po ukończeniu 4 letnich podyplomowych studiów psychoterapeutycznych może także uzyskać kwalifikacje psychoterapeuty.
• Terapeuta uzależnień – psycholog, osoba z wykształceniem humanistycznym, albo osoba z wykształceniem medycznym, która ukończyła szkolenie w zakresie terapii uzależnień, w szczególności te atestowane przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Terapeuta uzależnień zajmuje się terapią osób uzależnionych oraz ich rodzin.

Pierwsze spotkanie ze specjalistą

Pierwsze spotkanie z każdym specjalistą ma charakter konsultacji, na której to dokonuje się wstępnej diagnozy problemu pacjenta i planuje zakres interwencji. Do wizyty u psychologa, psychoterapeuty, czy terapeuty uzależnień nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Można jedynie przemyśleć sobie, jakie problemy są dla danej osoby najważniejsze, czyli odpowiedzieć sobie na pytanie: z jakim problemem idę do poradni? Do psychologa, psychiatry, czy psychoterapeuty powinniśmy wybrać się, gdy pojawiają się, między innymi:

• narastający, głęboki smutek,
• poczucie pustki i bezsensu,
• uciążliwy lęk, napady lęku panicznego,
• trudności w kontrolowaniu emocji,
• zaburzenia odżywiania (anoreksja, bulimia, kompulsywne objadanie się),
• nadużywanie alkoholu, uzależnienia od narkotyków, hazardu,
• trudności w nawiązywaniu satysfakcjonujących relacji z ludźmi,
• przedłużający się, intensywny stres (np. po traumatycznych wydarzeniach, spowodowany życiowymi kryzysami),
• trudności w poradzeniu sobie z problemami, których rozwiązanie uważamy za istotne dla naszej życiowej satysfakcji,
• uciążliwe problemy wychowawcze z dziećmi,
• zaburzenia zachowania i emocji dziecka.

Jeżeli problemy psychiczne, których doświadczamy są bardzo intensywne, przeżywamy silne, trudne do opanowania emocje, takie jak lęk, smutek , mamy trudności z codziennym funkcjonowaniem, brakuje nam motywacji do jakichkolwiek działań, warto udać się do lekarza psychiatry. Przed wizytą u psychiatry warto przypomnieć sobie nazwy leków, które już bierzemy, a także wziąć ze sobą ewentualne wypisy ze szpitala psychiatrycznego.

By po raz pierwszy skorzystać z porad psychologa w poradni zdrowia psychicznego wymagane jest skierowanie od lekarza rodzinnego, bądź lekarza innej specjalności. Skierowanie nie jest wymagane w przypadku wizyty u lekarza psychiatry. Specjaliści zajmujący się zdrowiem psychicznym mają zawodowe umiejętności prowadzenia rozmowy i mają świadomość, ile odwagi i trudu wymaga zgłoszenie się na pierwszą wizytę. Starają się pomóc pacjentowi w przekazaniu informacji o problemie i zachęcają do większej otwartości. Należy jednakże pamiętać, że wizyta u psychologa, czy psychiatry to nie spowiedź i nie wymaga ujawnienia swoich najskrytszych tajemnic. Pacjent ma również prawo do zachowania intymnych informacji tylko dla siebie i zadecydowania o tym, jakie informacje przekaże na spotkaniu.

Autorka: Karolina Włodarczyk-Nadolska - psycholog